SERAMIK BULGULARIN İŞIĞINDA NAHÇIVANIN ORTA VE SON TUNÇ ÇAĞI KÜLTÜRÜ

DOI Numarası:

Yazar: Doç.Dr.Toğrul HALİLOV

Sayı: 23

Yıl: 2019 Winter

SERAMIK BULGULARIN İŞIĞINDA NAHÇIVANIN ORTA VE SON TUNÇ ÇAĞI KÜLTÜRÜ

Özet:
Seramikçilik-kilin özel biçime düşürülmesi ve özel pişirilmesi ile bağlı olan meslek, sanat dalıdır. Seramik eşya boyutu, biçimi, üzerindeki desenler, hazırlandığı malzeme ve hazırlanma teknolojisine göre birbirinden farklıdır. Seramikçilik Nahçıvan`ın en eski sanat alanıdır. Azerbaycan arkeolojisinde özel bir yer tutan güncel konulardan biri Nahçıvan`ın Orta ve Son Tunç çağı seramikçilik sanatını araştırmaktır. Konu şimdiye kadar sistematik biçimde araştırılmadığından tarafımızdan incelenmişdir. Araştirma sırasında Nahçıvan`ın Orta ve Son Tunç çağı yerleşimlerden bulunmuş seramikşilik sanatıyla ilgili arkeolojik bulğulardan bahs edilmişdir. Onların biçimi, özellikleri, yapım teknolojisi, süsleme özellikleri ve diğer konular incelenmiştir. Konuyla ilgili yapılan bilimsel araştırma sırasında Nahçıvan`ın Erken ve Orta Tunç çağı seramikleri üzerindeki desenlerin iki grupa bölündüyü belirlenmiştir. Süslemede kulanılan desenlerin bir grupu yerel özellik taşıyır. Bir grup desenler geniş yayılmıştır. Azerbaycan'la yanısıra dünyanın çeşitli topraklarında benzerleri yayğındır. Onlar insanların dini-ideoloji görüşlerini yansıtmakla yanısıra simge, damga kibi kullanılmıştır. Süslemede yerel desenlerle yanısıra, diğer kültürlerle benzer özelliklerin bulunması farklı bölge insanların dini-ideoloji görüşlerinde, maddi ve manavi kültürlürlerinde benzerliyin olduğunu kanıtlıyor. Damga, simge kibi kulanılan desenlerin daha çok prototürk kültürünün yayğın olduğu toprakları kapsaması Nahçivan bölgesinin tarihen türk toprağı olduğunu kanıtlamakdadır.

Abstract:
Pottery is a profession, art branch in the form of special clay and special cooking. The ceramic article differs in size, shape, patterns on it, preparation material and preparation technique Pottery is Nakhichivan's oldest art space. One of the contemporary issues holding a special place in the Azerbaijani archeology is to investigate the art of ceramics of the Early Bronze and Medium Bronze Age Nakhchivan. Since the subject has not yet been systematically researched, it has been examined by us. During the research, archaeological finds related to the art of ceramics found in the Early Bronze and Medium Bronze Age of Nakhichivan were mentioned. Their form, characteristics, construction technology, ornamentation characteristics and other subjects are examined. During the scientific research on the subject, the patterns on the Early Bronze and Medium Bronze Age ceramics of Nakhchivan were divided into two groups. A group of patterns used in decorate is a local property. A group of patterns spread widely. Along with Azerbaijan, similarities spread in various lands of the world. They are used as symbols and stamps besides reflecting people's religious-ideological views. In addition to the decorated local patterns, similar features to other cultures prove that the different region is similar in people's religious-ideological views, in material and maniac cultures. The stamp is to prove that the patterns used in the symbolic style are mostly Turkish land of the Nakhchivan region covered by the lands where the prototypical culture is spreading.

Anahtar Kelimeler: Nahçivan, Tunç çağı, seramikçilik.

Keywords: Nakhchivan, bronze age, ceramics.

Makale dosyasını indir Makale dosyasını indir